Sinema edebiyattan ne kadar soyutlanabilir? Birçok önemli yönetmen, düşünür (Bergman) veya roman yazarı (Mahmelbaf) olarak karşımıza çıkıyor. Sinema bazen kendine yetmek istiyor, aynı eli kalem tutan yönetmenlerin çabasıyla edebiyattan bağımsız olabileceğini göstermeye çalışıyor. Kendi kendinin edebi metinleriyle yetinme, uzun soluklu bir çaba olamıyor. Çok geçmiyor, seyirci senaryolardaki kısırlıktan yakınmaya başlıyor. Esasında iyi bir senaryo yazmak için edebiyat bilgisine sahip olmak, klasik eserleri tanımak çok önemli.
Edebiyat ve sinema arasında tehlikeli bir etkileşim var. Ağırlığını sinemadaki edebiyat uyarlamalarının teşkil ettiği bu etkileşimin öteki tarafında sinemadan etkilenen edebi eserler yer alıyor. Çeşitli eleştirmenler romandan çok öykünün senaryo için daha elverişli olduğunu dile getirirler. Çünkü nasılsa malzemeden fazla eksilme yapılması gerekmeyecektir. Sinemacının edebiyat eserinin sadece dilini değil, atmosfer kurma tekniklerini de aktarmada başarı göstermesi ise başka bir beklenti (Orhan Alkaya, Ordu 4. Uluslararası Edebiyat Festivali konuşması, 1-3 Ekim 2013). Beri taraftan sinemanın edebiyata ihtiyacı arttıkça bu kabulün esnemesi tabii geliyor. Pekâlâ, bir yönetmen bir klasik eseri temaları üzerinden ele alarak farklı veçheler kazanan bir hikâyeyle perdeye aktarabilir.
Edebi bir esere dayanmak bir filmin daha kolay yapıldığı anlamına gelmiyor tabii. Öykü veya roman kurgusu beyazperdeye okuyucunun zihin dünyasında kazandığı anlam ve muhtevayla aktarılamıyor genellikle. Çoğu kez uyarlanan başka bir varlık kazanıyor. Romanın etkisi altındayken filmi izleyen muhtemelen aradığını bulamıyor. (Cihan Aktaş)
Yazanın tamamını Hayal Perdesi’nin 48. sayısında okuyabilirsiniz.