Yetmişlerden Bugüne Sinemada Taşra
HAYAL PERDESİ - Yorum 04.08.2017

Yetmişlerden Bugüne Sinemada Taşra

Yeni Türk sinemasında sıklıkla ele alınan konuların başında bir sendroma dönüşen taşra imgesi geliyor. Geçmişten bugüne hem edebiyat hem sinemada kendine yer bulan taşranın, özellikle doksan sonrası Türk sinemasında yeni bir anlam ve önem kazandığını söylemek mümkün. Nurdan Gürbilek’e göre bugün taşranın öne çıkmasını ve taşraya öncekinden farklı bir algıyla bakmamızın sebebi içkin bir durumla ilişkilidir. Değişen taşra algısı yapısal bir farklılıktan çok kendi sorunsalını eyleme dönüştürebilecek farkındalığı kazanmasıyla açıklanır. Sıklıkla kimlik ve aidiyet meseleleriyle birlikte tartışılan taşra, daha soyut, öznel ve psikolojik mahrumiyetlerin yarattığı sıkıntıyı ifade etmenin en iyi yollarından biri gibidir. Merkezin dışı olarak tanımlanan taşra, geçmişte bugünden farklı olarak ata toprağı sayılan, tüm zorluk ve yoksulluğuna rağmen katlanılan, kurtulmak değil yaşam şartları nedeniyle göç etmek zorunda kalınan bir yerdi. Fakat bugün için taşra, mahrumiyetinin farkında, sıkıcı, kısıtlayıcı ve pek çok imkânın dışında bırakılmış bir mekânı ve hali anlatır.  

Altmışlı yıllara dek Türk sinemasında İstanbul’un merkez ve hâkim konumda oluşu taşranın yok sayılmasına neden olur. Büyük şehirlere göçün etkisiyle önce merkez ve taşra arasında oluşan mesafeli ilişki, ardından taşranın kendisi görülür hale gelir. Anadolu’nun ücra, uzaktaki bir köyü olmaktan çıkan taşra onulmaz bir yaraya dönüşür ve modern kentlere taşınır. Uzak bir tanıdık olarak dışarıda kalması tercih edilen taşranın merkezle ilişkisi kitlesel göçlerle yeni bir sürece girer. Bu sürecin genel bir okuması için Türk sinemasının usta yönetmenlerinden Ömer Lütfi Akad’ın Göç Üçlemesi ve doksan sonrası “Yeni Türkiye Sineması” olarak adlandırılan akımın öncülerinden sayılan Nuri Bilge Ceylan’ın Taşra Üçlemesi’ni bir arada ele alarak sinemamızda taşraya dair bir izlenim ortaya koymaya çalışacağım. (Büşra Parça)
 
 
(Yazının tamamını Hayal Perdesi’nin 59. sayısında okuyabilirsiniz.)
 
ARKADAŞINA GÖNDER:
Ad Soyad:
Email Adresiniz:
Arkadaş(lar)ınızın Email Adresi:

birden fazla email adresi yazacaksanız boşluk ile ayırmalısınız.
NOTUNUZ:
Bilim ve Sanat VakfıKüre YayınlarıKlasik Yayınlarıİstanbul Şehir Üniversitesi
Hayal Perdesi © 2010 - hayalperdesi@hayalperdesi.net Yayımlanan malzemenin bütün hakları Hayal Perdesi’ne aittir. Kaynak göstererek alıntılanabilir. Yazıların sorumluluğu yazarlarına, reklamların sorumluluğu ilan sahiplerine aittir..