The Walking Dead kurgu da olsa şekil itibariyle bir “tarih” anlatısıdır. İbn Haldun zahiri, yani görünüş itibariyle tarihin bir özelliğini, hoşça vakit geçirmek için insanların bir araya geldiklerinde birbirine anlatageldikleri hikâyeler olarak tanımlar. Batın (içyüzü) itibariyle tarih ise ona göre; düşünmek, hakikati araştırmak ve olan şeylerin sebeplerini bulup ortaya koymaktır. Bu yazıda The Walking Dead dizisini, İbni Haldun’un tarih biliminin kurucu metinlerinden, Kitab-ül İber’in giriş kısmı olan Mukaddime’sinde vakıaların sebeplerini anlamak için ortaya koyduğu asabiyet, bedevi (göçebe)-hadari (yerleşik, şehirli) kavramlarını kullanarak açıklamaya ve anlamaya çalışacağız.
Post-Apokaliptik Tarih Anlatısı
Her kıyamet sonrası (post-apokaliptik) eser, insanın tabiatına ait ön kabullerin sanatsal kurgu içinde sunulmasıdır. Kıyamet sonrası durumda medeniyetin kurumları yok olurken, insanoğlunun çıplak gerçekliği ve tabiatı ortaya çıkar. Bu açıdan bu eserler tarih-kurucu işlev görürler. Siyaset felsefesinin yahut tarih metinlerinin de bu tür tarih-kurucu bir fonksiyonu vardır. Bunlar, insan tabiatına ilişkin ön kabuller üzerinden bir gerçeklik inşa eder.
The Walking Dead’de Rick, zombilerle dolu bir dünyaya uyanır, bu duruma nasıl gelindiğine dair ise bilgi verilmez. Hastane odasından çıktıktan sonra kendisine yabani hayvanlar gibi saldıran zombiler karşısında kendini korumaya çalışır. İbn Haldun’a göre toplumsal yaşam kaçınılmaz bir gerekliliktir. Cemiyet hâlinde yaşamanın ve bu vesile ile iş bölümünün iki temel sebebi vardır. İlki maişet kaygısı, ikincisi ise vahşi hayvanlardan korunma duygusudur. İbn Haldun’un yabani hayvanlarının yerini The Walking Dead’de zombiler alır.
Rick hastaneden kurtulduktan sonra, büyük bir şans eseri olarak, ailesini bir grupla beraber bulur. İlk iki sezonda bu grubun zor şartlar altında birbirlerine kenetlenerek ortaya çıkardığı asabiyetin öyküsü anlatılır. Asabiyet Mukaddime’nin ana kavramlarından biridir. Bir arada olma hâli, cemaat duygusudur. Ama bu duygu kendiliğinden ortaya çıkmaz. Bedeviler sahrada tabiata, yabani hayvanlara ve diğer göçebelere karşı mücadele ederken, yardımlaşma ve dayanışma vasıtasıyla topluluk içinde asabiyet oluşmaya başlar. The Walking Dead’de hayatta kalmayı başaran Rick ve grubu, zorluklar karşısında omuz omuza verip, en zorlu durumlardan beraber çıkarak grubun asabiyetini kurarlar. (Ozan Sağsöz)
-Yazının tamamını Hayal Perdesi’nin 51. sayısında okuyabilirsiniz.-