Ken Loach 45 Ruhu (The Spirit of ’45) isimli belgeselinde, savaş yıllarından başlayarak günümüze kadarki süreçte İngiltere’nin ve İngiltere’yle birlikte işçi sınıfının dönüşümünü anlatıyor ve işçi sınıfına, geçmişte kalmış hayallere bir nevi saygısını sunuyor. İngiltere’nin işçi sınıfı ve Aneurin Bevan önderliğindeki yükselişine benzer bir örgütlenmenin ve moral gücün bugün bulunmadığı üzerine kurulan genel teze paralel şekilde, geçmişten beri süregelen politikalar belgeselde konuşmacılar aracılığıyla ortaya konuyor. Arşiv görüntüleri ve çeşitli ses kayıtlarıyla da desteklenen söyleşiler, İngiltere’nin ve işçi partisinin mücadele ruhunu nasıl kaybettiğine dair arka plan oluşturuyor.
Kariyerinin ilk yıllarında İngiliz televizyonlarında uzun süre belgesel çeken Ken Loach’un son çalışması da, ilk dönemlerinde çektiği televizyon belgesellerini andırıyor ve şu an pek fazla ilgi görmeyen eski usul “konuşan kafalar” belgesellerine yeni bir örnek teşkil ediyor. İçine yeni bir söylem eklemeden, belirli kişilerin konuşmaları üzerinden dönen belgeselde, Loach kendisiyle birlikte bir kuşağın da hayallerinin yitip gitmesini aktarıyor. Thatcher’le birlikte İngiltere’nin üzerine çöken kara bulutu ve günümüzdeki özelleştirmeleri eleştiren, kalan son kalelerimize de sahip çıkalım vurgusu yapan 45 Ruhu, bu açıdan bakıldığında demode de olsa sosyalistlere yönelik bir çağrıda bulunuyor. Loach açısından kendisini tekrar ettiği bir çalışma olarak kalsa da, bu özelliğiyle toplumsal bir önem de arz ediyor. BBC tarzı belgeselleri sevenlere rahatlıkla önersek de, Loach nedeniyle yüksek beklentiye girilmemesi konusunda da bir şerh düşmekte fayda var. (Barış Saydam)