Natuk Baytan’la ne zaman ve nasıl tanıştınız?

Yetmişli yılların ortalarıydı, yönetmen yardımcısıydım. Erman Han’ın karşısındaki kahvehanenin önünde setçi, ışıkçı, genç yaşlı, emektar oyuncular sohbet ediyoruz. Bir arkadaşımız dikkat kesilip “Natuk hocamız geliyor.” diyor. Hepimiz o tarafa dönüp bakıyoruz. Uzun boylu, şık giyimli biri. Sokağın sağında solunda kim varsa ayağa kalkıyor; Baytan kimiyle tokalaşıyor, kiminin omzuna vuruyor. Karşısındaki onunla tokalaşmanın gururunu, sevincini yaşıyor. Yaklaştı, birkaçı hemen sardı etrafını. Kendini gösteremeyen biri hemen sesleniyor: “Baba, gel bir çayımızı iç!” Natuk Baytan “Sağol, evladım, sonra içerim. Şimdi randevum var, geç kalmayayım.” diyor. Erman Han’a giriyor. İsmen bildiğim, filmlerini seyrederken bir şeyler öğrenmeye çalıştığım, keşke asistanlığını yapsam dediğim Natuk Baytan’ı ilk o zaman gördüm. Sonraları birkaç defa daha karşılaştık. Hatta kalabalığın içinde benimle de selamlaştı. Benim kim olduğumu, Yeşilçam’da ne yaptığımı bilmiyordu. 1984’ün son birkaç ayı, yer Kuruçeşme TRT. Yönetmen yardımcılığı yaptığım bir dizinin iş kopyasından montajını yapıyorum. Montaj odasının kapısı açık, kapı tıkladı, döndüm baktım: Natuk Baytan ve yanında TRT yapımcılarından Ramazan Bakkal. Hemen ayağı kalktım. Ramazan Bakkal “Natuk Hocam montajını seyretmek istiyor.” dedi, odadan çıktı. Bir anda elim ayağıma dolaştı, ne yapacağımı şaşırdım. “Sen montajına devam et evladım, ben şöyle otururum.” dedi, bana fırsat vermeden sandalyeyi çekti, montaj masasının sol açığına oturdu. Nutkum tutulmuştu. O günlerde dizinin tamamı çekilir, sonra montajı, dublajı ve diğer işlemleri yapılırdı. Tam bir hafta, sabahtan akşama kadar montaja geldi. Bazı sahnelerin montajında durur, plan bağlamadan bakardım Natuk Hocama, bilip de bilmemezlikten gelirdi. Fikrini almak istediğimde gözünü ekrandan ayırmaz, duruşuyla devam et derdi. Hem şahsımla hem de TRT’nin işleyişiyle ilgili kısa ve net bilgiler alıyordu. Nurlar içinde yatsın, ilk tanışmamız böyle oldu. Bir gün yapımcı Ramazan Bakkal, “Uzun bir diziye başlayacağız, Natuk Hoca seni yardımcılığa kabul etti.” dedi.

Beraber çalıştığınız yapımlar nelerdi?

1985’te, o yılların en büyük prodüksiyonlarından biri olan TRT yapımı, sekiz bölümlük Duvardaki Kan dizisinde ve Kemal Sunal’lı Tarzan Rıfkı filminde.

Yönetmenin çalışma disiplini hakkında neler söylersiniz?

Titiz, sistemli, mesafeli, insani ilişkilerde samimi, az ve öz konuşan, bağırmadan, hakaret etmeden, azarlamadan, sinirlenmeden sette dengeyi kuran, saygı uyandıran bir yapısı vardı. Natuk Baytan’ın setinde -kamera önü olsun, kamera arkası olsun- acıkmaz, yorulmaz, bezginlik duymaz, büyük bir şevkle çalışırdık. Her sabah o günkü sahnelerin nasıl planlandığını merakla beklerdik. Senaryonun arka sayfalarında cetvelle çizilmiş planlamaları olurdu. Çekilecek her sahnenin geometrik çizgilerle şekillenen plan çizimi; kameranın yerini, sabit veya hareketliliğini, objektifini, bir öncesi ve bir sonrasıyla bağlantılarını belirlerdi. Teknolojinin imkânlarını dikkatle kullanırdı. Olağanüstü bir şey olmazsa, o gün için programlanan sahnelerin tamamı çekilirdi.

Esra Tice Yıldırım’ın yaptığı söyleşinin tamamını Hayal Perdesi’nin 49. sayısında okuyabilirsiniz.